ساختمانهاي ورزشي ( قسمت دوم )

 

سكوهاي تماشاگران :

     سكوهاي تماشاگران بايد به گونه اي طراحي شود كه تماشاگران كلّيه ي رديف ها بتوانند به وضوح تمامي زمين مسابقه را ببينند.

     براي اين كه تماشاگران به سهولت بتوانند سكوها را ترك نمايند، بايد تعداد صندلي هاي هر رديف به گونه اي باشد كه فاصله تماشاگران مياني تا يك رديف از راهروها حداكثر ۱۰ صندلي باشد.

     جنس صندلي ها ممكن است از پلاستيك ، چوب يا بتن باشد.

نور:

     براي تأمين نور زمين مسابقه از نورافكن هاي قوي استفاده مي شود اين نورافكن ها بايد در مكاني تعبيه گردند كه ميزان نور در تمام نقاط زمين به صورت يكسان باشد . بدين منظور معمولاً در چهار جهت استاديوم، برج هايي جهت استقرار نورافكن ها ساخته مي شود.

     علاوه بر تأمين نور زمين مسابقه بايد كلّيه ي فضاهاي داخلي ، راهروها، اتاق ها و ... داراي نور مناسب باشند.

صدا:

     در استاديوم هاي فوتبال همواره بلندگوهايي در پيرامون زمين و در مجاورت سكوهاي تماشاگران تعبيه مي گردد. فاصله بلندگوها بايد به گونه اي باشد كه صداي گوينده ي استاديوم ضمن اين كه به راحتي به كلّيه ي تماشاگران مي رسد، ايجاد تشديد نكند. همچنين بلندگوها بايد در مكاني قرار گيرد كه مانع ديد تماشاگران نسبت به زمين مسابقه نباشند.

رسانه هاي همگاني :

     شامل جايگاه گزارشگران راديو و تلويزيون ، جايگاه خبرنگاران و همچنين تابلو ي نمايش استاديوم به منظور اعلام نتايج، معرفي اسامي و دادن پيام هاي مختلف، مي باشد. تابلوي فوق كه مجهز به سيستم هاي الكترونيكي است در محلي قرار مي گيرد كه بيشترين تعداد تماشاگران بتوانند از آن استفاده كنند.

سرويس هاي تماشاگران:

     سرويس دهي و خدمات رساني به تماشاگران با توجه به اين كه آنها ساعاتي از وقت خود را در استاديوم مي گذرانند، از اهميت خاصي برخوردار است و بدين منظور فضاهايي مورد نياز است كه مهمترين آنها ذكر مي گردد.

الف) بوفه ها و فروش مواد غذايي

ب) آبخوري ها           ج) توالت ها

د) نمازخانه               ه) كمك هاي اوليه

 

سرويس هاي ورزشكاران :

امكاناتي براي بازيكنان ، مربيان و داوران مسابقات در استاديوم ها مورد نياز مي باشد كه مهمترين آنها ذكر مي گردد.

الف) رختكن ورزشكاران      ب) اتاق مربيان      ج) اتاق داوران

د) بدن سازي       ه) جايگاه بازيكنان ذخيره و مربيان    و) توالت و دوش

فضاهاي خدماتي:

علاوه بر فضاهاي سرويس كه در خدمت تماشاگران و ورزشكران مي باشد، فضاهاي ديگري نيز در استاديوم بايد موجود باشد كه وجود آنها ضروري است و از آنها به عنوان فضاهاي خدماتي مي بريم.

اين فضاها عبارتند از: محل استقرار مديريت استاديوم ، مسئول برنامه ريزي استاديوم، مسئول انتظامات ، اطلاعات ، كمك هاي اوليه و فوريت هاي پزشكي ، تأسيسات برق، موتورخانه و تأسيسات هواسازي ، انبار لوازم بهداشتي ، نگهباني، باجه هاي فروش بليط ( خارج از استاديوم).

در مجموع ، استاديوم ها به سه دسته تقسيم بندي مي شوند و استاندارد آنها به شرح زير مي باشد:

۱- استاديوم هاي المپيك و قهرماني

ابعاد      ۷۰ * ۱۰۰ متر      تعداد مسيرهاي تكي با طول ۴۰۰ متر      هفت عدد

۲- استاديوم هاي شهري

ابعاد      ۷۰ * ۱۰۰ متر       تعداد مسيرهاي تكي با طول ۴۰۰ متر      پنج عدد

۳- استاديوم هاي محلي

ابعاد      ۷۰ * ۱۰۰ متر       تعداد مسيرهاي تكي با طول ۴۰۰ متر      چهار عدد

 

ساختمانهاي ورزشي (قسمت اول )

 

     ورزش هاي متداول امروز را مي توان به اشكال مختلفي دسته بندي كرد. عمده ترين نوع دسته بندي بر حسب محل انجام مسابقات ورزشي در رشته هاي مختلف مي باشد.

     بر اين اساس ، ورزش ها را مي توان به دو دسته عمده تقسيم كرد :۱ - ورزش سالني  ۲-ورزش هاي ميداني

    ۱-ورزش هاي سالني به نوبه ي خود داراي تقسيم بندي چهارگانه اي به شرح زير مي باشد:

     الف) ورزش هاي سالني توپي مانند بسكتبال ،  فوتسال و...

     ب) ورزش هاي سالني بدون توپ مانند كشتي ،  ژيمناستيك ،  وزنه برداري و...

     ج)ورزش هاي سالني آبي مانند شنا ، واترپلو و...

     د) ورزش هاي سالني رزمي مانند كاراته ، جودو ، تكواندو و ...

     ۲- ورزش هاي ميداني ورزش هايي هستند كه در فضاي باز انجام مي شوند و به دو دسته مجزا تقسيم مي گردند:

الف) ورزش هاي ميداني پيستي مانند دوچرخه سواري ، دو و ميداني و ....

ب) ورزش هاي ميداني غير پيستي مانند فوتبال ، سواركاري و ...

     مجموعه هاي ورزشي ، محيطي هستند براي منظور هاي متفاوت كه از اجزاي متفاوتي تشكيل يافته اند . هر مجموعه ي ورزشي فضاها و اجزاي خاص خود را مي طلبد اما به طور كلي مي توان گفت هر مجموعه ي ورزشي فضاهاي مسابقه اي ، فضاهاي تفريحي و فضاهاي خدماتي را داراست.

     در اين مطلب به بررسي و شناخت اجمالي اجزا و اصول طراحي استاديوم هاي فوتبال بسنده مي شود.

  موقعيت شهري :

     از نظر موقعيت شهري و شهرسازي و هماهنگي استاديوم با منطقه و داشتن دسترسي هاي مناسب و آسان و پيش بيني ترافيك سريع و كششدار براي ساختمان استاديوم هاي ورزشي از موارد اساسي به حساب مي آيد.

  فرم:

     فرم اصلي در طراحي استاديوم معمولاً بيضي شكل است ، با توجه به جنبه هاي مختلف و عملكرد استاديوم ها اين فرم مزيت هاي خاصي بر ديگر فرم هاي طراحي دارد ، البته به صورت دقيقتر، فرم استاديوم بستگي به عملكرد، موقعيت بستر و شرايط اقليمي و آب و هوايي و... دارد.

     به طور عمومي در طراحي استاديوم ها، قسمت سرويس ها ، امور اداري ، رختكن ، دوش ، توالت ، اتاق هاي كمك هاي اوليه و محل رسانه هاي گروهي و ورودي بازيكنان در امتداد كوچك بيضي قرار مي گيرد و در مقابل آن در سمت ديگر ، ورودي هاي تماشاگران قرار دارد.

 ورودي و خروجي :

     ورودي هاي تماشاگران، بايد داراي سيركولاسيون مناسبي باشد كه امكان راهنمايي به ورودي هاي مختلف و همچنين دسترسي به رديف هاي بالا و پايين از طريق پله و رامپ را براي تماشاگران ايجاد نمايد.

     عرض گذرگاه هاي ورودي و خروج و پله ها و رامپ ها بايد با توجه به تعداد تماشاگراني كه در يك زمان معين استاديوم را ترك مي نمايند طراحي شود.

     معمولاً عرض پله ها و گذرگاه هاي خروجي را با فرمول زير محاسبه مي نمايند:

( ۲۵/۱ ضربدر زمان تخليه به ثانيه ) / تعداد تماشاگر  = عرض گذرگاه و پله هاي خروجي

 

استعفا

 

بدينوسيله من رسماً از بزرگسالی استعفا می دهم و مسئوليتهای

 يک کودک هشت ساله را قبول می کنم .

می خواهم به يک ساندويچ فروشی بروم و فکر کنم که آنجا يک رستوران پنج ستاره است. می خواهم فکر کنم شکلات از پول بهتر است، چون می توانم آن را بخورم.

می خواهم زير يک درخت بلوط بزرگ بنشينم و با دوستانم بستنی بخورم .

می خواهم درون يک چاله آب بازی کنم و بادبادک خود را در هوا پرواز دهم.

می خواهم به گذشته برگردم، وقتی همه چيز ساده بود، وقتی داشتم رنگها را، جدول ضرب را و شعرهای کودکانه را ياد می گرفتم.

 وقتی نمی دانستم که چه چيزهايي نمی دانم و هيچ اهميتی هم نمی دادم  .

می خواهم فکر کنم که دنيا چقدر زيباست و همه راستگو و خوب هستند .

می خواهم ايمان داشته باشم که هر چيزی ممکن است و می خواهم که از پيچيدگيهای دنيا بی خبر باشم .

می خواهم دوباره به همان زندگی ساده خود برگردم.

 نمی خواهم زندگی من پر شود از کوهی از مدارک اداری، خبرهای ناراحت کننده، صورتحساب، جريمه و ...

می خواهم به نيروی لبخند ايمان داشته باشم، به يک کلمه محبت آميز، به عدالت، به صلح، به فرشتگان، به باران، و به . . .

 اين دسته چک من، کليد ماشين، کارت اعتباری و بقيه مدارک، مال شما.

 من رسماً از بزرگسالی استعفا می دهم !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

                           دفتر خاطرات دكتر حسيني شمعچي              

ساختمانهاي فرهنگي

 

     كتابخانه ها جزو ساختمان هاي فرهنگي مي باشد. سينما ها ، فرهنگسراها نيز جزو اين گروه مي باشد. تاريخ ايجاد ساختمان كتابخانه در جهان به دوران كهن و قرن ها پيش از ميلاد مسيح مي رسد. نخستين سنگ بناي كتابخانه را سران و زمامداران كشورها نه به قصد و نيت صرفاً ايجاد كتابخانه بلكه به خاطر حفظ و نگهداري اسناد و گزارش هاي مخصوص و محرمانه پايه گذاري كردند. در ادامه به بررسي و شناخت اجمالي كتابخانه مي پردازيم.

انواع كتابخانه از نظر فعاليت :

۱- كتابخانه هاي ملي  ۲-  كتابخانه هاي عمومي  ۳-  كتابخانه هاي آموزشگاهي  ۴-  كتابخانه هاي دانشگاهي  ۵-  كتابخانه هاي تخصصي  ۶-   كتابخانه هاي بيمارستاني و رفاهي ۷-  كتابخانه هاي تحقيقاتي   ۸-  كتابخانه هاي كودكان   ۹-  موارد متفرقه

استانداردهاي كتابخانه عمومي :

     مهمترين اسناد در مورد استانداردهاي كتابخانه هاي عمومي ، استانداردهاي ايفلا براي كتابخانه هاي عمومي است.

     مطابق استانداردهاي ايفلا معمولاً در نواحي شهري لازم است كه كتابخانه هاي شعبه در  1.5  كيلومتري و كتابخانه هاي نسبتاً بزرگ در 3  تا 4  كيلومتري بيشتر ساكنان برپا شود ، استانداردهاي ايفلا موجودي كتاب را در كتابخانه هاي عمومي ، دو يا سه جلد براي هر نفر در نظر مي گيرد.

     درباره ي فضاي لازم براي كتابخانه ، نظر ايفلا و انجمن كتابداران انگلستان چنين است.

     براي جمعيت ۱۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ نفر هر ۱۰۰۰ نفر ۴۲ متر مربع فضا لازم است و براي ۶۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ نفر هر ۱۰۰۰ نفر ۳۰ متر مربع و بالاي ۱۰۰۰۰۰ نفر هر ۱۰۰۰ نفر ۲۸ متر مربع.

     فضاي لازم براي نشستن هر خواننده  2.34  متر مربع مي باشد. و فضاي لازم براي نگهداري هر ۱۰۰۰ جلد كتاب  4.56 متر مربع مي باشد.

    و نيز فضاي لازم براي نگهداري مجلات جلد شده هر ۱۰۰۰ جلد ،  9.35 متر مربع مي باشد.

    مساحت آن قسمتي از ساختمان كه مورد استفاده عمومي است و برنامه ريزي شده است، مساحت واگذاردني يا مساحت خالص ناميده مي شود و آن قسمتي از ساختمان كه استفاده مفيد از ساختمان را ميسر مي سازد مانند راهروها، پله ها ، كريدورها، آسانسورها و ... مساحت غير واگذاردني ناميده مي شود.

    مساحت كل عبارت است از مقدار مساحت هاي واگذاردني و غير واگذاردني .

      مساحت كل با اضافه كردن حداكثر (۳۳) درصد از فضاي واگذاردني محاسبه مي شود. براي يك ساختمان با مساحت ۳۷۲۰ متر مربع فضاي واگذاردني ، ۳۳ درصد يعني ۱۲۲۷ متر مربع بايد به آن اضافه شود تا مساحت كل به دست آيد.

     بنابر اين مساحت كل برابر است با : ۳۷۲۰+۱۲۲۷ = ۴۹۴۷ متر مربع. 

 

ساختمانهاي آموزشي

    

     مدرسه مهمترين ساختمان آموزشي ميباشد ، زميني كه جهت احداث ساختمان مدارس در نظر گرفته ميشود بايد داراي بهترين موقعيت محلي از نظر دور بودن از سر وصدا و آلودگي هوا و برخورداري از نور آفتاب باشد و اين محل بايستي دور از خيابان هاي اصلي و پر رفت و آمد ، خطوط راه آهن ، كارخانجات و كانالهاي فاضلاب قرار داشته باشد ، درختكاري در فضاي مدرسه از مواردي است كه بسيار توصيه ميشود ، هنگام انتخاب زمين بايد توسعه آتي براي ساختمان مدارس در نظر گرفته شود.

 حداكثر مسافت بين محل سكونت دانش آموز ومدرسه:

  ۱ - دبستان      شهري  ۲۰۰۰ متر     روستائي   ۵۰ متر

۲ - راهنمائي     شهري  ۲۵۰۰ متر     روستائي  ۲۰۰ متر

  ۳ - متوسطه     شهري ------------      روستائي  ۲۰۰ متر

  تعداد شاگردان در كلاس :

 حداكثر تعداد دانش آموزان كلاسها را با رعايت كليه اصول آموزشي به شرح ذيل منظور ميگردد:

 ۱ - كودكستان     حداكثر ۲۵ نفر

 ۲- دبستان        حداكثر ۳۰ الي ۳۶ نفر

 ۳ - راهنمائي     حداكثر ۳۰ الي ۳۶ نفر

۴ -  دبيرستان     حداكثر ۳۶ الي ۴۲ نفر

 ابعاد كلاسهاي درس:

     عرض كلاسهاي درس نبايد كمتر از 5.70 متر باشد.

     براي كلاسهايي كه از يك طرف نور طبيعي دريافت مي كنند حداكثر عرض 7.00  متر است.

     براي كلاسهايي كه از دو طرف نور طبيعي دريافت مي كنند حداكثر عرض 8.40  متر است.

     طول كلاسها درس نبايد كمتر از 6.00  متر وبيشتر از 9.00  متر باشد ، اين ابعاد براي كلاسهاي تئوري هستند وابعاد كلاسهاي عملي متغير ميباشند.

 تعداد طبقات مدارس :

     غير از مراكز و جمعيت شهري كه محدوديتهاي خاصي در مورد زمين بوجود مي آورد ، در ساير موارد تعداد طبقات ساختمانهاي مدارس بر اساس جدول زير محاسبه و طراحي ميشود :

    

۱ - كودكستان     شهري    ۱  طبقه                روستائي     ۱ طبقه

 ۲- دبستان        شهري     ۱ الي ۲  طبقه        روستائي     ۱ طبقه  

 ۳ - راهنمائي     شهري     ۱ الي ۳  طبقه       روستائي      ۱ الي ۲ طبقه  

 ۴-  دبيرستان     شهري     ۱ الي ۳  طبقه       روستائي      ۱ الي ۲ طبقه  

تذكر :

     مناطق شهري ، منظور از اين مناطق جمعيتي با بيش از ۱۰۰۰۰ نفر

     مناطق روستائي ، منظور از اين مناطق جمعيتي كمتر از ۱۰۰۰۰ نفر

 

دلم برای باغچه میسوزد

 

کسی به فکر گلها نیست
کسی به فکرماهیها نیست
کسی نمیخواهد
باور کند که باغچه دارد میمیرد
که قلب باغچه در زیر آفتاب ورم کرده است
که ذهن باغچه دارد آرام آرام
از خاطرات سبز تهی می شود
و حس باغچه انگار
چیزی مجردست که در انزوای باغچه پوسیده ست.
حیاط خانه ی ما تنهاست
حیاط خانه ی ما
در انتظار بارش یک ابر ناشناس
خمیازه میکشد
و حوض خانه ی ما خالیست
ستاره های کوچک بی تجربه
از ارتفاع درختان به خاک میافتند
و از میان پنجره های پریده رنگ خانه ی ماهی ها
شب ها صدای سرفه میآید
حیاط خانه ی ما تنهاست .

                                                           از وبلاگ :

                                                  بهرام هوشيار يوسفي

ساختمانهاي خدماتي (قسمت دوم )

 

     از نظر كيفيت كلي ، هتل ها در سه گروه اصلي دسته بندي مي شوند.

الف: هتل هاي اقتصادي با اتاق ها و خدمات ساده براي مسافران با بودجه محدود.

ب: هتل هاي تجاري با استاندارد بالا و با خدماتي نظير ارتباط اينترنتي ، سرويس اتوكشي ، تحويل روزنامه در اتاق ، يخچال ، گاو صندوق ، رستوران ، سرويس حمل و نقل به فرودگاه.

ج: هتل هاي لوكس با معماري بسيار خاص و تزئينات گاه اغراق آْميز ، رستوران هاي عالي ، ارائه ي همه ي خدمات در اتاق ، استخر، سرويس ماساژ ، جكوزي ، سونا و ....  .

     امروزه انواع بسيار متفاوت هتل از لحاظ نوع فعاليت در سراسر جهان ساخته شده كه دسته بندي آنها بسيار دشوار است . در نگرشي كلي مي توان به انواع زير كه رايج ترند اشاره كرد.

* هتل هاي زنجيره اي :

     هتل هاي شناخته شده ي اين گروه مثل شراتون ، هيلتون و ماريوت هتل هايي در مقياس بزرگ اند كه عموماً در نقاط استراتژيك شهرهاي بزرگ ، در مسير بزرگ راه ها يا فرودگاه ها بنا شده اند و خدمات استانداردي عرضه مي كنند.

* هتل هاي شهري :

     هتل هاي شهري بر اساس الگوي هتل هاي زنجيره اي ولي اغلب در مقياس كوچك تر ساخته مي شوند و معماري خاص تري ارائه مي كنند.

*هتل هاي ييلاقي - تفريحي :

     اين هتل ها به طور عمده پذيراي مهماناني هستند كه به قصدي غير از جهانگردي ، كار و تجارت به آن مراجعه مي كنند. هتل هاي ييلاقي - تفريحي به صورت مقصد نهايي مورد استفاده قرار مي گيرند. اين هتل ها در مناطق ويژه از نظر طبيعي و چشم انداز واقع شده اند و فضاي عمومي وسيع و امكانات تفريحي ، سلامتي و ورزشي مفصل تر از هتل هاي ديگر در مقياس مشابه دارند.

* هتل آپارتمان و هتل اقامتگاه :

     هر دو اين هتل ها واحد هاي مسكوني به ابعاد يك آپارتمان كوچك را بر مي گيرند و براي اقامت هاي طولاني تر از هتل هاي معمولي طراحي شده اند.

* هتل فرودگاهي :

     هتل هاي فرودگاهي ، همان طور كه از اسم آنها پيداست، در نزديكي يا در مجموعه فرودگاه ها ساخته مي شوند و بيشتر براي اقامت يك روزه يا برگزاري جلسات و گردهمايي هاي مهم استفاده مي شوند.

* هتل بوتيك:

     در اين هتل هاي كوچك ، طراحي، اجرا و مبلمان بالاترين استانداردها را دارند.

* هتل هنري ( هتل - موزه):

     در اين نوع بسيار نادر از هتل ها زيبايي شناسي و بهره وري هنري مقدم بر ديگر خدمات رفاهي هتل است. كاربري عمده ي اين نوع هتل ها ارائه ي يك تجربه ي استثنايي و تكرار ناپذير براي اهل فرهنگ و هنر است.

* هتل موضوعي:

     هتل موضوعي از نظر معماري و مبلمان يك مفهوم شناخته شده و مشخص را دنبال مي كنند و اغلب يك دوره خاص هنري، يك مكان ويژه يا يك واقعه ي تاريخي را بازسازي مي كنند.

* هتل - دهكده :

     در بعضي از مناطق كوهستاني يا ساحلي هتل ها به شكل مجموعه اي از ويلا ها يا ساختمان هاي منفردي هستند كه يك دهكده را تشكيل مي دهند.

* هتل هاي خاص يا غير متعارف :

     برخي از هتل داران در پي ايجاد جذابيتي استثنايي براي هتل هاي خود دست به ابتكارات خاصي      مي زنند كه گاه كاملاً منحصر به فرد است. براي مثال در سوئد هتلي را يكپارچه از يخ ساخته اند!.... .

* هتل هاي كپسولي :

     اين نوع هتل در ژاپن رواج دارد و هدف آن امكان استرااحت چند ساعته ي مسافران روزانه (تجار و كارمنداني كه مرتباً از يك شهر به شهر ديگر در سفر هستند) در فضايي بسيار محدود است.

 * هتل هاي بومي:

     بسياري از جهانگردان، خصوصاً آنها كه از نقاط دور مي آيند، دنبال تجربه هاي خاص منطقه اي كه مقصد سفر است، هستند و ترجيح مي دهند در ساختماني به سبك محلي يا در بنايي قديمي اقامت كنند. در ايران نيز در سال هاي اخير شاهد مرمت بناهاي مختلفي در يزد، اصفهان، كاشان و ديگر مناطق تاريخي و تبديل آنها به هتل بوده ايم.

* متل ها:

     متل ها خدماتي شبيه هتل ها ارائه مي كنند ولي چيدمان و  سازماندهي فضايي آنها با هتل ها متفاوت است . مشتريان متل ها عموماً دو گروه  اند. اول خانواده ها يا كساني كه با اتومبيل سفر طولاني مي كنند؛ دوم كساني كه مايل نيستند رفت و آمدشان زير نظر جماعت نشسته در سرسراي هتل يا كارمندان پذيرش هتل قرار گيرد.

    برنامه ي توزيع فضا در هر نوع از هتل ها متفاوت مي باشد و بسته به مساحت، نوع هتل و احياناً مكان آن تغيير مي يابد.

 

ساختمانهاي خدماتي (قسمت اول )

 

     در ابتداي مطلب بهترين مثال براي اينگونه ساختمانها هتل ها را ميتوان نام برد ، هتل به طور كلي مكاني است كه در آن امكانات اقامت موقت و خدماتي همچون استخر ، رستوران ، سالن جشنها و.... ارائه ميشود.

     قدمت هتل به دوران تمدنهاي بزرگ باز ميگردد ، در ايران ، بين النهرين و روم باستان مكانهائي بوده اند كه اجداد هتل هاي امروز محسوب ميشوند ، واژه ي هتل ريشه فرانسوي دارد و به معناي "خانه ي شهري" يا بنائي است كه مراجعه كننده ي بسيار دارد.

     در ايران قديم كاروانسراها عملكردي مشابه هتل داشتند و همچو هتلهاي امروزي محل استراحت ، نگهداري از وسايل حمل و نقل (اسب،شتر و...) ، محل نگهداري امانات ، فضاي عمومي (حياط مركزي) و تهيه غذا و نوشيدني وجود داشته است.

     هر هتل از دو بخش مجزا تشكيل مي شود ، بخش اول در اختيار مراجعان و بخش دوم مختص كاركنان است ، اين بخشها در عين حال كه بايد كاملا منفك از هم باشند ، ارتباط سريع وآسان نيز بايد در بين آنها برقرار باشد.

     در بخش اول ، فضاهاي اقامتي شامل ( اتاق ، آپارتمان و سوئيت ) و فضاهاي عمومي شامل (سرسرا ، رستوران )، فضاهاي تفريحي و ورزشي ، مغازه ها ، بخش مديريت و پذيرش ، پارگينگ و ... قرار دارند و در بحش دوم ، انبار ها ، آشپزخانه ، رختشوي خانه ، فضاهاي تاسيساتي ، بخش تعميرات ، بخش نگهداري و....

     يكي از ويژگي هتل ها و خصوصا هتل هاي بزرگ ، خودكفا بودن آنهاست و بايد به گونه اي طراحي گردند كه حداكثر خدمات را در كمترين زمان فراهم آورند.

     يكي ديگر از عوامل مهم در طراحي هتل ها ، سهولت جهت يابي است ، آرايش فضاها در هتل بايد چنان باشد كه مسير ها در يك نگاه قابل شناسائي باشند ، مهمترين كاربريها براي شناسائي سريع ، پذيرش ، آسانسور ها ، اتاقها ، صندوق ، رستوران ، وپارگينگ هستند.

     در طراحي هتل ها بايد به عوامل فيزيكي (درجه حرارت ، روشنائي ، ارگونومي و دسترسي ) ، آسايش رواني (حس امنيت ،آرامش ،صميميت ، شفافيت و كيفيت ) و لذت زيبا شناختي (هماهنگي عناصر معماري ومعماري داخلي ، رنگ آميزي و نورپردازي مناسب ،چشم اندازها ، فضاي سبز زيبا و...) ،وجود كاربريهاي تفريحي متنوع (استخر ، سالنهاي بازي ، تلويزيون ، فيلم هاي ويدئوي ، سالن ورزشي ، رستورانهاي مختلف با غذاهاي متنوع ) و كاربريهاي مكمل مورد نياز ( اتصال به اينترنت ، تحويل نشريات روز ، آرايشگاه و...) توجه كرد تا اقامت در هتل دلزدگي ايجاد نكند و مراجعان با علاقه بيشتري به هتل مراجعه كنند.

 

بررسي و شناخت اجزاي پروژه مسكوني (قسمت سوم)

 

۳- بخش عمومي

     فضاهاي عمومي خانه شامل پذيرايي، غذاخوري عمومي ، دستشويي و توالت و لابي يا ورودي مي باشد.

     نحوه ي دسترسي به بنا و يا همان ورودي ، بخش مهمي از هر بنا مي باشد. ورودي اولين فضايي است كه افراد با آن مواجه مي شوند و تحت تأثير كيفيت آن قرار مي گيرند. فضاي ورودي بايد به گونه اي طراحي شود كه امكان ورود و خروج راحت، تعويض لباس و در آوردن كفش را بدهد و به علاوه امكان ديد از خارج به داخل بنا نباشد.

     دستشويي و توالت بهتر است نزديك ورودي و مستقل از هم طراحي شوند.

     سالن پذيرايي بايد در دسترسي آسان از ورودي قرار گيرد و با غذاخوري ارتباط نزديك داشته باشد و غذاخوري نيز با آشپزخانه در ارتباط باشد.

     وسعت فضاي پذيرايي استاندارد مشخص ندارد و بستگي به شرايط اقتصادي، فرهنگي و نياز خانواده دارد كه ممكن است فضاي پذيرايي با فضاي غذاخوري و يا حتي در خانه هاي كوچكتر با فضاي نشيمن ادغام و يكي شود. 

۴- بخش خدمات

     راحتي و آسايش زندگي در يك خانه ، بستگي به پيش بيني و طراحي مناسب عناصر و فضاهاي خدماتي دارد. پاركينگ، موتور خانه ، زير زمين ، انباري و اتاق رخت شويي از فضا هاي بخش خدمات هستند.

۵- بخش فضاهاي باز و نيمه باز

     آخرين بخش از بخش هاي خانه هاي مسكوني فضاهاي باز و نيمه باز است. كه ممكن است در بعضي خانه ها باشد و در بعضي ديگر( خصوصاً آپارتمان ها ) نباشد.

     معمولاً فضاهاي باز با عنوان حياط و فضاهاي نيمه باز با عنوان ايوان كه از طرفي باز و از طرفي بسته مي باشد، طراحي مي شوند. ايوان و فضاهاي مشابه آن ، به عنوان يك فضاي واسط بين فضاي داخل و خارج كه كاربردهاي بسياري دارد، در معماري سنتي ايران از جايگاه ويژه اي برخوردار بود. براي راحت تر شدن كار طراحي معماري مي توان جدولي از فضاهاي مورد نياز پروژه به همراه مساحت و مشخصات فضاها تهيه نمود.

 

بررسي و شناخت اجزاي پروژه مسكوني (قسمت دوم)

 

۲- بخش خصوصي

     انسان ها همان قدر كه به بودن با افراد خانواده و ديگران نيازمندند، به تنها بودن و خلوت نيز نيازمندند. اين بخش از خانه، امكانات لازم براي زندگي شخصي افراد را در اختيار قرار مي دهد.

     بخش خصوصي و شخصي شامل اتاق هاي خواب، سرويس و حمام ، اتاق مطالعه و اتاق مهمان       مي شود. اين بخش بايد در قسمت ساكت خانه و به دور از هياهو و صداهاي مزاحم طراحي گردد و    اتاق هاي خواب بهتر است به بالكن يا حياط دسترسي داشته باشند. از ديد و منظر خوبي برخوردار بوده و به خوبي تهويه شوند. اتاق هاي خواب و يا حداقل اتاق خواب اصلي معمولاً در قسمت جنوبي خانه طراحي مي شوند تا از نور جنوب بهره مند گردند.

     ممكن است در صورت امكان، بخش خصوصي خانه در طبقه اي جداگانه طراحي شود.

     اندازه ي اتاق هاي خواب معمولاً بين ۱۲ تا ۲۰ متر مربع متغير است و بستگي به ابعاد تختخواب و تعداد آن ، قفسه هاي لباس ، ميز مطالعه ، ميز توالت و ... دارد.

     حمام و سرويس ها همچون بقيه بخش هاي يك خانه از نظر كيفيت طراحي بايد كاملاً مورد توجه قرار گيرند. طرح يك حمام در حقيقت قرار دادن مناسب لوازم داخلي حمام و رعايت نكات بهداشتي از قبيل تهويه ، نور كافي ، گرما و همچنين لوله كشي مناسب را شامل مي شود.

     وسايل لازم داخل يك حمام عبارتند از : وان يا محلي براي سيني دوش ، دستشويي ، توالت، قفسه ديواري براي وسايل حمام و .... .

 

بررسي و شناخت اجزاي پروژه مسكوني (قسمت اول)

 

     پيش تر در مورد اهداف و عوامل مؤثر در طراحي يك پروژه بحث كرديم . اما قبل از اين كه به طراحي معماري مشغول شويم؛  لازم است ابتدا تك تك اجزاي تشكيل دهنده ي پروژه به خوبي مطالعه و شناخته شوند.

     در اين بخش به طور خلاصه با اجزا و مشخصات كلي ساختمان هاي مسكوني؛ آموزشي؛ تجاري؛ بهداشتي؛ اداري؛ صنعتي؛ ورزشي و مذهبي آشنا مي شويم.

الف - ساختمان هاي مسكوني

     براي مثال؛ پلان يا خانه ي ويلايي را بررسي مي نماييم .

     اصولاً يك ساختمان مسكوني را با توجه به عملكردهاي قسمت هاي مختلف آن    مي توان به بخش هاي مختلف تقسيم كرد. اين تقسيم بندي ها در كتب مختلف؛ متفاوت است. ما در اين جا خانه ي ويلايي را با توجه به عملكردهاي قسمت هاي مختلف آن به پنج بخش تقسيم مي كنيم.

۱- بخش خانوادگي

۲- بخش خصوصي

۳- بخش عمومي

۴- بخش خدماتي

۵- بخش فضاهاي باز و نيمه باز

      حال به تفكيك  هر كدام از بخش ها را مورد مطالعه قرار مي دهيم.

۱- بخش خانوادگي

      بخش خانوادگي  شامل نشيمن ؛ آشپزخانه و غذا خوري مي باشد كه افراد خانواده معمولاً در اين فضا ها دور هم جمع مي شوند. اين بخش از خانه شايد مهمترين بخش خانه باشد چرا كه شرايط لازم براي جمع شدن اعضاي خانواده؛ صحبت ؛تبادل نظر و دور هم بودن و ... را در اختيار اعضاي خانواده قرار ميدهد. اين بخش بايستي در بهترين موقعيت ؛ رو به آفتاب؛ فضاي حياط و در دسترس قرار گيرد.

     فضاي نشيمن بايد از وسعت مناسبي برخوردار گردد تا پاسخ گوي فعاليت هاي مختلف از قبيل نشستن؛صحبت كردن؛تماشاي تلويزيون؛مطالعه و ... باشد.

     مساحت اين فضا معمولاً بين ۱۵ تا ۳۵ متر مربع متغير است و بستگي به زير بناي ساختمان ؛ تعداد افراد خانواده و .... دارد. در طراحي نشيمن بايد به ابعاد مبلمان و نحوه ي چيدمان آنها توجه شود.

     آشپزخانه كه يكي از مهمترين بخش هاي هر خانه است بايد امكان استفاده از نور طبيعي و تهويه مناسب را داشته باشد. دسترسي آن بايد از نشيمن و غذاخوري آسان باشد و نيز با گاراژ؛ بالكن و يا حياط مرتبط باشد.

     براي نگهداري و آماده سازي بهتر مواد غذايي در آشپزخانه نيازمند يخچال؛ اجاق گاز و سينك ظرفشويي هستيم . اجاق گاز و سينك ظرفشويي سه عنصر اصلي هر آشپزخانه هستند و بايد با هم رابطه اي منطقي داشته باشند. فاصله ي سه عنصر فوق ؛ از طريق محيط مثلثي كه آن ها را به هم وصل مي كند؛  كنترل مي شود كه اصطلاحاً به آن " مثلث كار آشپزخانه " مي گويند.

     از آنجا كه آشپزخانه ؛ يكي از مهمترين عناصر عملكردي خانه است و با توجه به تنوع فعاليتها ؛ وجود انواع لوازم و تجهيزات مدرن ؛ ضرورت استفاده از سيستمهاي تأسيساتي براي آبرساني ؛دفع فاضلاب ؛ روشنايي ؛ تهويه و ... طراحي اين فضا حساس تر و مشكل تر مي باشد و بايد توجه بيشتري به آن گردد.

 

سال جديد

                                     بهارا   زنده ماني زندگي بخش

                                     به فروردين ما  فرخندگي بخش

                                                                                       هوشگ ابتهاج

         فرا رسيدن نوروز ۱۳۸۸ و سال نو را به تمام دوستان و مهندسان معمار

                                                 شاد باش ميگوئيم.

 

               سرسبز و سربلند باشيد